SOLIDARNOSC EN DE STRIJD OM DE VAKBEWEGING IN MIDDEN EN OOST EUROPA

In mei 1992 bezocht een WVA missie voor het eerst o.a. Moskou waar een gesprek plaatsvond met enkele intellectuelen die zich als dissidenten onder de naam CMOT hadden ingezet voor vrijheid van vakbeweging. het gesprek vond in een flat van een van de leden van CMOT plaats. Rechts zit WVA vice-voorzitter Kristoff Dowgiallo.

Mijn beschouwing naar aanleiding van de dood van voormalig WVA algemeen secretaris Jan Kulakowski  (zie mijn blog van 16 september) leidde tot onderstaande blog over de rol en betekenis van de Poolse vakbond Solidarnosc voor het WVA in de jaren 90 van de vorige eeuw tot aan de fusie van het WVA met het IVVV in 2006.

______________________

Dank zij zijn  Pools Belgische Algemeen Secretaris Jan Kulakowski  had het voormalige Wereld Verbond van de Arbeid in de jaren negentig uitstekende kontakten met de Poolse vakbond Solidarnosc en zijn wereldberoemde voorzitter Lech Walesa. Bij het WVA rekende men erop dat met de komst van Solidarnosc in hun rangen het WVA als sociaal christelijk georiënteerde Wereld Vakbond een nieuwe toekomst zou krijgen in Midden en Oost Europa en daarmee misschien wel in heel Europa. Maar Solidarnosc werd niet alleen lid van het WVA maar ook van het met het WVA rivaliserende Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen IVVV. Dit was vooral dank zij de royale steun die de Noord Amerikaanse vakcentrale AFL-CIO van meet af had gegeven aan Solidarnosc. Zo verkreeg Solidarnosc de uitverkoren positie lid te mogen zijn van twee internationale vakbondsorganisaties.

Het hoogtepunt van de vriendschap tussen het WVA en Solidarnosc was het bezoek van Lech Walesa aan het wereldcongres in Caracas, Venezuela in 1989. Ter bezegeling van de goede betrekkingen werd Kristoff Dowgiallo van Solidarnosc gekozen tot vice president van het WVA. In die hoedanigheid leidde hij enkele missies naar Midden en Oost Europese landen en Rusland. We spraken daar met nieuwe leiders van pas opgerichte democratische, onafhankelijke bonden. Het gevolg was dat zich een aantal bonden uit landen als Litouwen, Oekraïne, Bulgarije, Hongarije, Tsjechië en Slowakije bij het WVA aansloten.

 In september 1993 bracht een delegatie van het WVA onder leiding van Algemeen Secretaris Carlos Custer een bezoek aan de Poolse president Lech Walesa, voormalig leider van Solidarnosc.Aan het hoofd van de tafel zit president Lech Walesa. Naast hem een regeringstolke. links van haar Carlos Custer, vervolgens een tolke van Solidarnosc en ikzelf. Onderaan op de rug gezien is Kristoff Dowgiallo, links van hem Solidarnosc medewerkster Teresa Szabza.

In het begin van de jaren negentig ontstonden ondanks de goede wederzijdse betrekkingen tussen Solidarnosc en het WVA  fricties tussen de beide organisaties over het aansluitingsbeleid van het WVA in Midden en Oost Europa. Waren die het gevolg van het feit dat het WVA als het ware onder de duiven schoot van de AFL-CIO en daarmee van het IVVV in Litouwen waar goede betrekkingen ontstonden met nieuwe democratische bonden of dat de compleet nieuwe onafhankelijke bond VOST in de Oekraïne besloot lid te worden van het WVA? Het zou kunnen. 

Zo kreeg ik tijdens een lunch met enkele AFL-CIO verantwoordelijken in Washington diplomatiek te horen dat het WVA met de aansluiting van de Hongaarse Munkastanascok het WVA een gouden zaak had gedaan (april 1994). Het was me bekend dat de AFL-CIO hard getrokken had aan het lidmaatschap van Munkastanoscok bij het IVVV en dat was dus niet gelukt. Pijnlijk voor hen maar ik vond het normaal. Met de val van de Berlijnse muur hadden de vakbonden in Midden en Oost Europa immers ook de vrijheid van keuze die wij al sinds de Tweede Wereldoorlog kenden. Het moet voor mijn gastheren zout in de wonde zijn geweest toen ik de keuze van Munkastanascok voor het WVA begrijpelijk noemde. Als erfgenamen van de Hongaarse opstand tegen het communisme in 1956 waren zij allergisch voor alles wat socialistisch was en het IVVV had nu eenmaal een socialistische traditie.

Tijdens een seminar georganiseerd door de Deense vakbond LO kreeg ik van een vertegenwoordiger van de Zweedse LO dat het WVA geen recht had om in de Baltische staten te opereren. Die zouden toebehoren aan de Scandinavische landen. Ik was verbaasd en zei hem dat ik op school had geleerd dat Nederlanders al in de tijd van de Hanzesteden (Middeleeuwen) goede handelsbetrekkingen hadden met een Baltische stad als Riga. Dus onze rechten waren op z’n minst zo oud als die van de Scandinaviërs. 

 In maart 1993 organiseerde het WVA een seminar in Boedapest voor alle nieuwe democratische, onafhankelijke bonden in Midden en Oost Europa en Rusland. Tweede van links zit Bogdan Hossu, voorzitter van de Roemeense vakcentrale Cartel Alfa. Rechts naast hem zit Imre Palkovitch, voorzitter van de Hongaarse vakcentrale Munkastanascok. Naast hem de Poolse afgevaardigde met als tolk Bob Fielding, de Noord-Amerikaanse Pool die op de Internationale afdeling van Solidarnosc werkte.

De strijd om de aansluiting van vakbonden in Midden en Oost Europa en zeker ook in Rusland werd er in de loop der jaren harder op. Tijdens een gezamenlijke missie van WVA en IVVV naar Wit Rusland waartoe het WVA het initiatief had genomen, teneinde gezamenlijk de democratische onafhankelijke bonden een hart onder de riem te steken in hun strijd met de autoritaire president Loekasjenko, bleek dat IVVV bonden ondanks afspraken daarover veel geld gaven aan bonden, meer in elk geval dan dat het WVA ooit zou kunnen. Ik merkte tijdens dezelfde missie dat Andrey Adamcik van het buitenland secretariaat van Solidarnosc steeds meer in overleg met de IVVV delegatie handelde. Tegenover de VOST uit Oekraïne stelde hij zich zelfs min of meer vijandig op. Naar ik vermoed omdat de AFL-CIO in de Oekraïne ondanks het vele geld dat ze daar uitgaven, bakzeil moesten halen.

Terwijl Solidarnosc het WVA verzekerden van hun aanhankelijkheid en betrokkenheid, begon het internationaal secretariaat van Solidarnosc, daarin gesteund door de nationale leiding van Solidarnosc, aan te sturen op een fusie tussen WVA en IVVV. Gebeurde dat onder invloed van de Amerikaanse vakbeweging? Wie zal het zeggen? Tijdens mijn vele bezoeken aan Solidarnosc bonden in Polen in de jaren negentig van de vorige eeuw heb ik gemerkt  hoe actief de Noord Amerikaanse vakcentrale AFL-CIO was binnen Solidarnosc. Op het internationaal secretariaat van Solidarnosc werkte zelfs een Poolse Noord Amerikaan. Die had zijn plek daar verdiend door Solidarnosc in zijn ondergrondse werk te steunen  toen hij in Polen studeerde.

Tijdens een WVA Verbondsbestuur in Paraguay kwam het tot een confrontatie tussen Solidarnosc die bij monde van zijn internationaal secretaris Andrei Adamcik opriep tot een fusie tussen IVVV en WVA en de toen nog overgrote meerderheid van WVA bonden in Europa en de Derde Wereld die zich daartegen heftig verzette. Het leek erop dat Solidarnosc de strijd voor een fusie had verloren maar niets was minder waar. Het bleek de openingszet te zijn die uiteindelijk in 2006 (Wenen) leidde tot de opheffing van het WVA om op te gaan in de nieuwe wereldvakbond IVV.

HET IS NOG MOEILIJK WENNEN VOOR DE OPPOSITIE

Tot ver na de Tweede Wereldoorlog was de Tweede Kamer een Herensociëteit waar slechts besmuikt werd gepraat over machtsdeling.

Tot ver na de Tweede Wereldoorlog was de Tweede Kamer een Herensociëtiet waar de kamerleden elkaar beleefd en voorkomend toespraken. De machtsvraag werd omfloerst met beleefdheden en ideologische frases besmuikt besproken. De Heren dienden het land. Suggesties dat het om geld of macht zou gaan, werden als een belediging opgevat. Zelfs de zaakwaarnemers van de arbeidersklasse zoals onderwijzers en dominees, die aan het begin van de Twintigste Eeuw in de Tweede Kamer kwamen, debatteerden op beleefde wijze over de belangen van het proletariaat. Hun vurige woorden werden als vanzelf gedempt door de zware gordijnen, de tapijten en de strak gestreken kostuums.

Nog in de jaren zestig van de vorige eeuw werden de mores in de Tweede Kamer bepaald door bijvoorbeeld de sigaren rokende VVD’er van Riel en diens al wat modernere opvolger Wiegel. Zelfs de communist Marcus Bakker bleef met zijn woorden binnen de bestaande orde. Maar de opstand der horden, die de Spaanse filosoof Ortega y Gasset aan het begin van de Twintigste Eeuw voorspelde als gevolg van de democratisering, was ook in Nederland niet meer in te dammen.

De komst van Nieuw Links, de Politieke Partij Radicalen en wat al nog niet meer ter linkerzijde verscherpte niet alleen de politieke tegenstellingen maar veranderden ook langzamerhand de gedrags - en spreekwijze in de Kamer. Kleding werd informeler met als mooi voorbeeld PvdA leider den Uyl die zelfs als premier in een immer ietwat morsig pak liep. 

Het taalgebruik werd onverbloemd, er werd steeds korter door de bocht gedebatteerd waarbij kamerleden voortaan ook op hun privé leven werden aangesproken. Je zou dat allemaal als verval der zeden kunnen duiden, maar zoals Ortega y Gasset goed had gezien, was dit het gevolg van de verdergaande democratisering dank zij o.a. de opkomst van de massamedia waaronder uiteraard de TV.

Straattaal deed zijn intrede in de Kamer met de daarbij horende straatvechtersmentaliteit (Marcel van Dam en Jan Schaeffer van de PvdA). Het begon in de jaren zestig bij links en nu is het dan via Wilders ook bij rechts aangekomen. Er wordt  recht toe recht aan gevochten om de politieke macht.  Tegenstanders worden belachelijk gemaakt, gekleineerd, getreiterd en gepest. Het mag allemaal. Wilders verkent de grenzen tot het uiterste. De Linkse oppositie is daar nog steeds niet aan gewend. Ze weten niet goed hoe hierop te reageren. Ze worden verontwaardigd over het onfatsoen. Maar het zal ze niet veel helpen. Totdat de kansen keren. Dan begint het hele spel weer van voren af aan maar dan van links tegen rechts.

DE FRANSMAN EN HET KAMERMEISJE

'De Fransman en het kamermeisje', een digitale fotocollage van Petrus

Ik sprak laatst een Fransman die ervan overtuigd was dat de voormalige  socialistische presidentskandidaat en IMF topman Dominique Strauss Kahn er is ingeluisd. Hoe kon een kamermeisje anders terecht komen in zijn hotelkamer terwijl hijzelf nog in die kamer is?  Zeker in zo’n chique hotelkamer als die van DSK zou zoiets normaal gesproken niet kunnen gebeuren. Wel, ik heb nooit in zo’n duur hotel als DSK gezeten maar het is mij wel eens gebeurd dat, terwijl ik onder de douche stond en dus het kloppen op de deur niet gehoord had, een kamermeisje in mijn kamer stond.

Wie dan die samenzwering opgezet zou hebben, wist hij niet precies. Sarkozy zou natuurlijk altijd kunnen. DSK was immers een grote bedreiging voor hem als Socialistische kandidaat bij de Franse presidentsverkiezingen op 6 mei volgend jaar. Maar het zou ook iemand van de Socialistische Partij zelf kunnen zijn die hem wilde weg werken als presidentskandidaat van de partij. Wie uit die partij dat dan gedaan zou moeten hebben, wist mijn zegsman dan weer niet te zeggen. In ieder geval houdt hij  er rekening mee dat er in de Franse politiek vuil spel gespeeld kan worden.

Het hele interview van DSK op TV was volgens hem van begin tot het einde in scène gezet, zorgvuldig geregisseerd door medewerkers. Dat begon al met de interviewster die een goede vriendin is van de vrouw van DSK. Dat is op zich al verdacht. Bovendien zou het interview van tevoren zijn opgenomen. Kortom, een opgezette show om DSK weer aanvaardbaar te maken voor een hoge positie in de Franse politiek. Presidentskandidaat kan hij inderdaad niet meer zijn maar Minister van Financiën in een kabinet van een Socialistische president behoort zeker nog tot de mogelijkheden aldus mijn zegsman. Een andere hoge post kan natuurlijk ook altijd nog.

ALS VAN DE KOLK HET WIL, STAAT HET GANSE PENSIOENRADERWERK STIL

GIEGEL SPIN / GIGGLY SPIDER

'Giggly Spider and other animals' is een elektronisch prentenboek voor kinderen van de leeftijd van 2 tot 4 jaar. Het boek is gemaakt door Marieke Nelissen (auteur), Marijke van Veldhoven (illustrator) en le petit studio (ontwikkelaar en uitgever).

De elf kleurrijke dieren beslaan het hele scherm. Elk dier wordt begeleid door zijn eigen geluid en andere voor het kind gemakkelijk herkenbare speciale effecten. Zo maakt de spin bij aanraking van het scherm een giegelend geluid terwijl hij tegelijk vrolijk met zijn ogen rolt. Op de volgende pagina kun je samen met de spin een web maken waarna er een vliegje in vliegt. Het varken knort en rolt zich in de modder die tegen het scherm spat. De modderspatten kun je daarna van het scherm vegen. De hond blaft en kwispelt vrolijk met zijn staart. De vogel kun je door de lucht laten vliegen terwijl onder hem in het landschap autootjes rijden. Aan het einde van het boek geeft naar keuze vader of moeder een nachtzoen, kun je het kind zelf toedekken en een voor een de lichtjes uit doen.

Bij de opening van het boek kun je kiezen voor een Engelse of een Nederlandse tekst en of het voorgelezen wordt door een vader of een moeder.

Het boek  geschikt voor iPad is te bestellen in de Appstore van iTunes voor de prijs van  2,99 €

HANS WIJERS WORDT TOPMAN VERENIGING NATUURMONUMENTEN

Het is voor de Vereniging Natuurmonumenten niet te hopen dat het hen straks net zo zal vergaan als Organon.

OSS - De directie van Organon in Oss heeft zich begin 2007 verzet tegen verkoop aan het Amerikaanse Schering-Plough.
 
Uit een reconstructie in het Financieel Dagblad blijkt dat Organon meermaals heeft gewaarschuwd voor de slechte reputatie van Schering-Plough. De Osse medicijnfabrikant drong aan op zekerheden over de toekomst, maar die kwamen niet en topman Hans Wijers van moederbedrijf AkzoNobel besloot ondanks de waarschuwingen over te gaan tot verkoop.

Volgens bronnen van het Financieel Dagblad is besloten om een aantrekkelijk financieel bod te laten prefereren boven het belang van de werknemers. Behalve de directie van Organon waren ook enkele leden van de raad van commissarissen van AkzoNobel, onder wie oud-topman Cees van Lede, tegen de verkoop aan de Amerikanen.

(Omroep Brabant, 19 augustus 2011)