Een digitaal fantasieke van Petrus |
zaterdag 21 september 2013
DE TWEE GEZICHTEN VAN SAMSOM
Kunsten en (Internationale)Politiek
diederik samsom,
pvda fractieleider
vrijdag 20 september 2013
DE ONTDEKKING VAN EEN AFRIKAANSE VERMEER
Namibië, mei 2000 |
Daarna maakte ik ene portret van de oude vrouw die ondertussen rustig doorging met haar werk, wat dat ook moge zijn.
Namibië, mei 2000 (foto Petrus) |
Toen was het de beurt aan het meisje die mij met een mengeling van nieuwsgierigheid, belangstelling en ook wantrouwen bekeek. Eerst maakte ik een foto van haar met de kar op de achtergrond.
Namibië, mei 2000 (foto Petrus) |
Ik was geïntegreerd geraakt door haar blik en natuurlijke schoonheid en dus besloot ik het erop te wagen en nog een portret te maken, maar dan dichter bij.
Namibië, mei 2000 (foto Petrus) |
nadat ik thuis de foto's had afgedrukt in de donkere kamer viel mij pas de gelijkenis op met het schilderij 'Het Meisje met de Parel" van Joahnnes Vermeer.
Johannes Vermeer, Het Meisje met de Parel, Mauritshuis |
Ik kon het niet laten om met de foto van het Afrikaanse meisje te gaan experimenteren. Eerst door de omtrekken van het meisje op canvas over te brengen en vervolgens te beschilderen. Het resultaat kun je hiernaast zien. Het is nog te koop ook.
Vervolgens heb ik onlangs van de foto een print op canvas laten maken en die vervolgens met ecoline en acrylverf bewerkt met onderstaand resultaat. De natuurlijke elegantie van beide jonge vrouwen vertoont een haast ongelooflijke gelijkenis. Alleen is de hoofddoek van de jonge Namibische minder chique om niet te zeggen armoedig vergeleken met die van Het Meisje met de Parel. Overigens doet dat helemaal geen afbreuk aan haar schoonheid en elegantie. Zo zie je ook maar meteen dat schoonheid niet veel nodig heeft om te schitteren.
Namibisch Meisje, foto op canvas bewerkt met ecoline en acrylverf. |
Kunsten en (Internationale)Politiek
de ontdeking van een Afrikaanse Vermeer,
Namibië,
Namibisch Meisje
donderdag 19 september 2013
MEER CLASSIC CARS OP CUBA
Havana 2008 (foto Petrus) |
Bovenstaande foto is symbolisch voor het soms grimmige bestaan op Cuba, grimmiger dan de gemiddelde Westerse toerist zich aan het strand onder de palmen of bij de vrolijke Cubaanse dansmuziek kan voorstellen. Vooral voor degenen die een andere mening hebben dan de Gebroeders Castro en hun aanhang kan het bestaan heel grimmig zijn tot in de gevangenis toe.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Als de bovenstaande foto iets duidelijk maakt, is het dat de 'classic car' deelt in de armoede van het eiland.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Bij de schaarse verlichting worden de smalle straten in het historisch centrum van de stad 's avonds spookachtig onwerkelijk. Een 'classic car' in vervallen staat versterkt dat beeld. Zouden er daarom 's avonds geen toeristen door de straten zwerven?
Havana 2008 (foto Petrus) |
Trinidad 2008 (foto Petrus) |
Voor de hoeveelste keer zal deze auto gespoten worden? Wat je er ook van vindt, de kleur is hartveroverend Cubaans.
Trinidad 2008 (foto Petrus) |
Bij bovenstaande foto hoort een anekdote. Terwijl ik aan het fotograferen ben, begint een jonge vrouw -onmiskenbaar een Westerse toerist- ook foto's te maken. Het blijkt dat ze met een delegatie van een Engelse vakbond ter gelegenheid van 1 mei op Cuba is. Ze had meegedaan aan de 1 mei viering als gast van de officiële Cubaanse vakbond. Ik vraag haar wat een vrijheidslievende, democratische Engelse vakbond bezielt om een vakbond te steunen die tegen vakbondsvrijheid en democratie is. Ze verontschuldigt zich dat ze dat allemaal niet zo goed weet waarop ik dan weer verbaasd ben over zoveel politieke naïviteit.
Havana 20087 (foto Petrus) |
Vinales 2008 (foto Petrus) |
De foto hierboven heeft ook iets komisch. Het is alsof de auto tegen de boom is gereden en de inzittenden vol spanning afwachten of hij weer op gang komt. Inderdaad was de motor afgeslagen bij het beklimmen van de helling. De vraag was of hij weer wilde starten en alsnog de helling zou kunnen nemen.
Cienfuegos 2008 (foto Petrus) |
Havana 2008 (foto Petrus) |
In de straten van Havana en de andere steden hangt vaak een soort gezellige landerigheid. Het is een stijl van leven die geaccentueerd wordt door gebrek aan werk. In theorie heeft in Cuba iedereen werk, in de praktijk stelt veel van dat werk niets voor bij gebrek aan productiemiddelen zowel op het platteland als in de bedrijven in de stad. Men improviseert daarom maar wat aan. Net als met de 'classic cars' probeert men het er beste van te maken.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Havana 2008 (foto Petrus) |
Net als in voormalig Communistisch Europa zag ik ook in Havana veel gebouwen die ondanks hun vervallen staat nog steeds hun oorspronkelijke pracht en praal hebben. Waarom verwaarlozen Communistische regimes dergelijke gebouwen op bijna kwaadaardige wijze? Is het onmacht of afgunst dat onder hun bewind nooit zulke mooie gebouwen gemaakt kunnen worden of denken ze dat zij het beter doen? Ik denk dat Communistische regimes de arrogantie hebben dat pas met hen de geschiedenis is begonnen en dat het verleden en dus ook de oude gebouwen hun tijd gehad hebben en niet anders verdienen dan te vervallen.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Deze foto illustreert de krachtmeting tussen Cuba en de VS, hier gesymboliseerd door Ford. Henry Ford heeft met zijn T Ford de basis gelegd voor de massaproductie en daarmee voor de gedemocratiseerde consumptiemaatschappij. Het Cubaanse socialisme blijkt juist op dit punt te falen. Er is aan van alles tekort, zelfs dagelijkse dingen als zeep en tandpasta. Hoe komt het toch dat socialistische landen niet in staat zijn om hun bevolking van dergelijke eenvoudige producten te voorzien?
Kunsten en (Internationale)Politiek
amerikaanse klassieke auto's,
classic cars op cuba,
cubaanse klassieke auto's,
havana
woensdag 18 september 2013
DE KONING
Kunsten en (Internationale)Politiek
de koning,
de troonrede,
koning alexander
dinsdag 17 september 2013
CLASSIC CARS OP CUBA
De klassieke Amerikaanse auto's die op
Cuba rond rijden zijn een toeristische attractie. Auto's die je
anders alleen maar in een film kunt zien en op oude foto's, rijden op
Cuba en dan vooral in Havana, nog rond alsaf we nog in de jaren
vijftig zijn. Zo wordt een nadeel alsnog omgebogen in een voordeel.
Immers dat er nog zoveel klassieke Amerikaanse auto's rond rijden is
pure noodzaak voor hun eigenaars.
Havanna, 2008 (Petrus) |
In Cuba is het namelijk zo goed als
onmogelijk om een nieuwe auto te kopen. Ze zijn onbetaalbaar en er
zijn ook nauwelijks nieuwe auto's. Terwijl in de rest van de wereld,
zelfs in Afrika, veel mensen een auto kunnen kopen, al is het dan
vaak een tweedehandse uit het Westen geïmporteerde auto, is Cuba een
nog zo goed als autoloos land.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Dat er nog zoveel klassieke Amerikanen
rond rijden mag een wonder heten want ook onderdelen zijn al heel
lang niet meer te koop in Cuba. De Cubaanse regering had en heeft
altijd andere prioriteiten gehad en daar hoorden auto onderdelen voor
Amerikaanse auto's niet bij ook al zal het regime beweren dat het de
schuld is van de economische blokkade van Cuba door Noord Amerika.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Ondertussen hebben de Cubanen laten
zien dat ze ook met auto onderdelen kunnen improviseren. Of ze maken
zelf met de hand de benodigde onderdelen of ze slopen ze uit Russiche
auto's om ze vervolgens op maat te maken voor hun Amerikaanse
klassieker. Zo ontmoeten Amerikaanse en Russische auto's alsnog
elkaar maar dan wel met het verschil dat de Amerikaanse auto
kwalitatief een stuk beter is dan de Russische auto, althans zo
verzekerde mij een Cubaan die bezig was onderdelen uit een Russische
auto in een Amerikaanse klassieker te monteren.
Havana 2008 (foto Petrus) |
Voor toeristen een attractie voor de
bewoners pure noodzaak. Ik heb als fotograaf meer oog voor het
laatste dan het eerste. Op Cuba is de klassieke auto tevens ook het
symbool voor de onmacht van de Cubaanse regering om de economie te
vernieuwen en aan te passen aan de nieuwe tijd. Op Cuba staat de tijd
stil. Het eiland ligt als een klassiek zeilschip met gestreken zeilen
bewegingsloos in zee. Er is geen wind of golfslag te bespeuren. Het
gevolg is dat ondanks de improvisatie talenten van de Cubanen het
hele eiland getekend wordt door verval.
Malecon, Havana 2008 (foto Petrus) |
Voor toeristen is ook dat
aantrekkelijk. Ze lopen rond in een romantisch decor tussen mensen
van vlees en bloed, maar dan wel met dit erschil dat de toerist
straks terug gaat naar zijn eigen land dat glimt van moderniteit
terwijl de Cubaan noodgedwongen achterblijft. Voor hem zit er niks
anders op dan de tijd met zijn verval te trotseren en er het beste
van te maken in de hoop dat hij ooit weer deel zal uitmaken van het
heden in plaats van het verleden.
Kunsten en (Internationale)Politiek
classic cars op cuba,
cuba,
havana,
klassieke amerikaanse auto's
maandag 16 september 2013
FOTOSTUDIO MERKELBACH AMSTERDAM
Fotostudio Merkelbach, 1917, onebekend. |
Gisteren, zondag 15 september, heb ik
de tentoonstelling “Fotostudio Merkelbach” in het stadsarchief
Amsterdam bezocht. “In april 1913 opende Jacob Merkelbach een luxe
portretatelier boven het gebouw van modehuis Hirsch & Cie aan het
Leidseplein in Amsterdam, een toplocatie voor een ambitieuze
fotograaf. Vanaf zijn oprichting was Fotostudio
Merkelbach zeer succesvol. Tot 1969 kwamen bekende en onbekende
Nederlanders naar de studio. Koningin Wilhelmina, Mata Hari, Eddy
Christiani, Fien de la Mar, Toon Hermans, mevrouw Van Aalst van de
Overtoom, de hond van de heer Zeeman uit de De Lairessestraat,
allemaal lieten ze zich door Merkelbach vereeuwigen.” (citaat
overgenomen van de website stadsarchief Amsterdam).
Mata Hari, Fotostudio Merkelbach 1915 |
Voor de ouderen onder ons een
tentoonstelling met herkenningspunten omdat die Toon Hermans, Teddy
Scholten, Eddy Christiani en anderen nog net meegemaakt hebben. Voor
de jongeren een gelegenheid om een inkijk te nemen in het recente
verleden en/of kennis te maken met de snel verdwijnende natte
fotografie met zijn reuzencamera, glasnegatieven en vooral de donkere
kamer met zijn chemicaliën, het retoucheren van de foto enz. dank
zij die grote negatieven glasnegatieven kun je van de kleinste
details op de foto genieten. Zulke foto's zijn een lust voor het oog.
Modefoto, Studio Merkelbach 1918, Collectie Universiteitsbibliotheek Leiden. |
Maar er is meer. Zo'n fotostudio is ook
een vorm van sociale fotografie. Studio Merkelbach was de studio voor
de betere klasse, de mensen die zich konden veroorloven een foto van
zichzelf, familie of vrienden te laten maken of dat de moeite waard
vonden. Zeker in de beginjaren van de studio was een foto laten maken
nog een plechtige gebeurtenis. De chique wachtkamer van de fotostudio
spreekt boekdelen. Na de oorlog werd het al wat meer gewoner om een
foto van je te laten maken totdat het zelfs mogelijk werd om met een
eenvoudige camera (Kodak Click en Clack bijvoorbeeld) zelf foto's te
maken.
Toon Hermans, Fotostudio Merkelbach, 1947 |
Natuurlijk lieten de mensen zich van
hun paasbeste kant zien. Ze wilden herinnerd worden dat ze mooi
waren, goed gekleed en welvarend. Voor toneel en filmspelers,
cabaretiers (Toon Hermans) hadden de foto's vaak ook nog een reclame
functie. Ze werden bovendien soms gebruikt op affiches die ook
gemaakt werden op de retoucheerafdeling van Studio Merkelbach zoals
de Studio ook 'stills' maakte van Nederlandse films. Daarnaast werden er modefoto's gemaakt en foto's voor reclame. De foto's van Studio
Merkelbach maken deel uit van de brede fotogeschiedenis van Nederland: van portretfotografie, reclame fotografie en film fotografie.
Philips Hoogtezon, Fotostudio Merkelbach, 1946 |
De tentoongestelde foto's geven aldus
een beeld van het welgestelde Nederland uit de hoofdstad. Dat
welgestelde deel werd uiteraard ook gestroffen door de oorlogsjaren
1940-1945 maar dat zie je niet terug op de foto's of het zouden de
protretten van Duitse militairen moeten zijn en vervolgens die van
gealliseerde of Nederlandse soldaten. Oorlogsdrama's werden niet
vastgelegd in een studio maar op straat en daar heb je een heel ander
soort fotografie voor nodig, namelijk de straatfotograaf. In
Nederland heb je zelfs een groep fotografen gehad die na de oorlog de
toepasselijke naam “De ondegedoken camera” werd genoemd. Die
groep bestaande uit fotografen als onder andere Cas Oorthuys, Carel
Blazer en Emmy Andriesse documenteerden de oorkogsellende in vooral
Ametsrdam en omgeveing (zie:Fotografie In Nederland 1940 – 1975,
redactie Els Barents, Staatsuitgeverij Den Haag 1978, blz 9 e.v.)
Albert Heijn, Fotostudio Merkelbach 1932 |
Dat een fotostudio ook een vorm van
sociale fotografie voor alle lagen van de bevolking kon zijn,
bewijzen de foto's van de Amerikaanse studiofotograaf Disfarmer die
van 1939 tot 1959 in het plattelandsstadje Heber Springs, Arkansas
werkte. (zie mijn blog 'Het raadsel Disfamer” van 8 augsutus j.l.) Zijn foto's zijn niet alleen technisch van hoge kwaliteit maar geven
een treffend en tegelijk ongedwongen beeld van de inwoners van het
standje. Geen opgesmukte, geretoucheerde protretten waar de mensen
hun paasbeste gezicht laten zien maar sla het ware snapshots van
mensen die heel even laten zien wie en wat ze zijn en hoe hun leven
eruit ziet.
Dat is en blijft opmerkelijk in een
tijd dat fotografie vooral studiofotografie was waarin mensen van de
betere standen op hun voordeligst in een bevroren houding
gefotografeerd werden. Dat was wereldwijd zo. Dat onderstreept nog
maar eens het talent en de toewijding van Disfarmer aan wat hij ons
wilde laten zien. Het is daarbij knap dat hij de foto's ook nog eens
zo wist te maken dat tot op de dag van vandaag zijn stadsgenoten en
hun afstammelingen zijn foto's nog steeds waarderen.
De tentoonstelling 'Fotostudio
Merkelbach' in het Stadsarchief Amsterdam loopt nog tot 5 januari
2014.
Kunsten en (Internationale)Politiek
albert heijn,
fotostudio merkelbach amsterdam,
mata hari,
philips,
toon hermans
zondag 15 september 2013
AFRIKA IN BRUSSEL
Montoyerstraat (Europese wijk), 10 september 2013 (foto: Petrus) |
Ik heb het nagekeken. In 2008 kwam 23% van de bevolking van het Hoofdstedelijk Gewest Brussel uit Afrika. 35% van de bevolking van deze hoofdstad van Europa is van niet-Europese afkomst.
In Washington DC is de helft van de bevolking "black or African American".
In Amsterdam is 35% van de bevolking van niet- Europese afkomst met als de 2 grootste bevolkingsgroepen (ongeveer 10% elk) Surinamers en Marokkanen.
Kunsten en (Internationale)Politiek
Afrika in Brussel; europese hoofdstad,
amsterdam,
niet europese bevolking,
washington
Abonneren op:
Posts (Atom)