NEW MINIMALISM

Petrus, New Minimalism Number 1, Hamburger Bahnhof Museum für Gegenwart, Berlin.

Petrus, New Minimalism Number 2, Hamburger Bahnhof Museum für Gegenwart, Berlin.

FEMINISTISCHE RAZERNIJ

Een digitale bewerking van een foto van H. Newton.

Ik lees op internet dat Simone van Saarloos een vrouw is, jong, filosofe en schrijfster (of moet ik filosoof en schrijver schrijven?). In Vrij Nederland houdt ze een pleidooi voor een nieuw feminisme, lees ik. Citaat: “mijn feminisme gaat niet over slachtoffers en heersers maar over de bewustwording van het normenspel waarin we verkeren.” Dat woordje “mijn “ zint me niet. Het getuigt van teveel individualisme en dus te weinig betrokkenheid bij anderen. Maar dat “mijn” is natuurlijk wel van deze tijd.

Nieuw feminisme. Dat zal wel. Voor mij is het oeroud en overbekend feminisme met nieuwe razernij wat ik lees in haar artikel in NRC Weekend van 19/20 oktober “Vrouwen bevoorrecht? Nee, ze zijn juist bezig met een inhaalslag”. Ze rammelt aan de poorten van de gevestigde orde. Het lijken de jaren zestig en zeventig wel van de vorige eeuw. We krijgen een andere Simone voorgeschoteld, Simone de Beauvoir die net als haar levensvriend Sartre aardig kon opschrijven wat ze dacht en vond maar er niet naar kon leven. Een bekend euvel van mensen die denken dat academische kennis hetzelfde is als levenswijsheid.

In navolging van Simone schrijft Simone dat “Mannen alleen maar kunnen doden, terwijl vrouwen leven schenken" en dat nu dames en heren benadeelt de vrouw. “Mannen kunnen namelijk alleen maar doden, terwijl vrouwen leven schenken. Dit vermogen kunnen de mannen onmogelijk evenaren en daarom onderdrukken ze de vrouw”. Zie hier de psychologie van de kouwe grond over een zo complexe en ingewikkelde verhouding als die tussen mannen en vrouwen. Dat een eerstejaars filosoof er mee aankomt, is te billijken. Ze getuigen van de eerste stappen op de weg tot nadenken. Maar als filosoof kun je er maar beter voor dood schamen.

Het is toch treurig dat een hoog opgeleide vrouw niet beseft dat gelijkwaardigheid iets héél anders is dan gelijkheid. Zelfs in China gelooft vermoedelijk geen mens meer in het Maoïstische mensbeeld van de gelijkheid behalve waarschijnlijk partijgangers die in een goed blaadje willen komen bij hun partijbonzen. Simone kent nog geen twijfels. Gelijkheid moet er zijn, in alles en overal. Ieder zijn eigen ik, maar wel allemaal dezelfde ik. Dat jij pas ik bent omdat er een jij is die jou ziet, is nog niet in haar opgekomen.

Natuurlijk, ze schrijft een polemisch stuk tegen mijnheer Van Creveld die vindt dat vrouwen niet moeten zeuren want mannen moeten altijd de kastanjes uit het vuur halen. Vrouwen worden over het algemeen wereldwijd en alle culturen ontzien. Vrouwen hoeven geen oorlog te voeren, ze mogen het eerste met hun kinderen het zinkende schip verlaten, mannen moeten de kost verdienen voor het hele gezin, moeten een bruidsschat betalen enz. Natuurlijk zijn er mannen die vrouwen niet voor laten gaan op een zinkend schip, die in oorlogssituaties vrouwen verkrachten en desnoods een vrouw ontvoeren in plaats van een bruidsschat te betalen.

Het leven is namelijk véél ingewikkelder dan stereotyperingen doen vermoeden. Maar Simone rammelt graag aan poorten van de gevestigde orde en maakt van mannen een lachwekkend figuur met als gevolg dat ze zich in haar slotalinea van haar artikel volledig laat gaan in hatelijk seksisme. Dat krijg je ervan als je van de man een stereotiep maakt. Het zweepte je op tot razernij waardoor je lekker polemisch kunt uithalen: arrogantie van de jeugd gaat hier samen met gebrek aan levenswijsheid.

Een beter begrip tussen de seksen levert haar razernij niet op, laat staan een betere verstandhouding. Simone blaast de oorlog tussen de seksen nieuw leven in. Ze zal snel moeten toeslaan want voor ze het beseft, wordt ze ingehaald door de tijd en kloppen nieuwe Simones op haar deur.  

DE MINIMALIST

Een tekening van Petrus

SPAANSE PIET

Een tekening van Petrus

KUNST IN DE AUGUSTSTRASSE, BERLIN

Begin van de Auguststrasse in Berlijn.

Veel kunst in Galeries vind je in Berlijn in en om de Auguststrasse. Nina (foto hieronder) troffen we aan in een kleine galerie. Zij leeft als Iraans-Duitse tussen twee werelden. Tijdens ons gesprek herkennen we iets van onze eigen ervaringen. Je geboorteland is jouw land niet meer want je bent er om welke reden dan ook weg gegaan. Je nieuwe land zal nooit jouw land worden want je bent er niet geboren. Je bent ontworteld. Je hebt geen of maar weinig wortels in de beide landen. Volgens de inwoners van die landen altijd te weinig.

Nina Ansari voor haar schilderij 'Dame Wazir', Mischtechnik auf Leinwand 220x240 cm, 2013.

Wie eenmaal buiten zijn eigen land heeft gewoond, gaat zaken waarderen of juist verachten die niet opvielen toen je er nog woonde. Toen was het als de lucht die je inademde, zo gewoontjes. Nina probeert met hulp van de schilderkunst haar wortels te vinden en zo uit te maken wie ze is. Want ook dat is een gevolg van emigratie, je moet zelf uitmaken wie je bent. Mensen die dat niet meemaken, hoeven zichzelf niet uit te vinden. Dat doen al die anderen wel: hun ouders, familie, vrienden enz. Dat is gemakkelijk, maar niet zo goed voor je ontwikkeling.

Fotogalerie in de Auguststrasse die zelf ook een foto waard is.

Daarom kan reizen naar vreemde landen en streken iemand verstandiger en wijzer maken maar de meesten willen dat toch liever niet. Het is wel zo comfortabel als je elders je eigen taal kunt blijven spreken, je eigen eten en drinken kunt hebben. Vandaar dat toeristen nogal eens lak hebben aan de lokale gewoonten en culturen. Ze zijn er voor hun vermaak en dat is het. De bewering dat reizen wijzer maakt en meer inzicht geeft geldt dus maar voor een beperkte groep mensen.

Een galerie met een vouwfietsje. Zo'n fietsje is een vorm van toegepaste kunst.

Kunst kan je ook helpen om een spirituele reis te maken. Om er achter te komen wie je bent, wie de anderen zijn en waar je vandaan komt. Je moet dan wel willen kijken, goed kijken, erover lezen en nadenken. Kunst is niet voor luie mensen. Kunst is voor mensen die zich willen inspannen. Als je dat liever niet doet kun je genoegen blijven nemen met het nostalgische heidelandschapje aan de muur, de tragische zigeunerin met de traan of het romantisch paartje op een bankje in porcelein. Dat is niet erg. Per slot van rekening heeft niet iedereen zin of tijd zich geestelijk te ontwikkelen met behulp van kunst.

Goedlachs. Galerie in de Auguststrasse.

De jongeman op bovenstaande foto zat tussen twee galerieruimtes in een wat vroeger wel eens een kast geweest zou kunnen zijn in de tijd dat het huis nog een woonhuis was. 

Schoonheid in een Galerie in de Auguststrasse

Nina probeert zich te ontwikkelen door elementen uit de Iraanse en Duitse cultuur te verwerken in haar eigentijdse schilderijen. Heel eigentijds want ze gebruikt zelfs fluoricerende verf. Ik doe dat zelf ook regelmatig maar dat is niet gemakkelijk. Als je het niet goed gebruikt, wordt het al gauw effectbejag en dat kan dodelijk zijn voor een schilderij. Tot overmaat van ramp had Nina er ook nog licht achter gezet dat van kleur wisselde. Het toppunt van effectbejag vond ik. Ik ergerde me aan het schilderij.

Na een aantal bezoeken aan galeries waren we toe aan een kop koffie om daarna vol goed moed verder te gaan.

Ik heb haar uitgelegd dat ik het verrassend vond dat ze schilderijen maakte met fluoricerende kleuren maar dat ik het teveel van het goede vond. En dan ook nog eens die wisselende kleuren! Ze vond het jammer dat ik dat vond maar ze was blij dat we er met haar over spraken.Ze gaf toe dat de verlichting achter het schilderij bij daglicht minder overtuigde. Dat kon zijn maar ik bleef sceptisch en bezwoer haar meer naar eenvoud te zoeken zoals bijvoorbeeld good old Mondriaan.

Altijd verrassend en aardig als mensen er geen bezwaar tegen hebben dat een foto van hen wordt gemaakt.

Ze knikte. Die was haar -gelukkig – bekend. Maar haar schilderijen zijn net als haar foto's, ze fotografeert dus ook, een zoektocht naar haar identiteit. Een moeizame zoektocht waarin ze alles uitprobeert en ook nog eens blijft reizen. Zo had ze ook een tijd in Zuid Afrika gewoond. Ze zit geestelijk en fysiek in ieder geval niet stil.

Jonge vrouw in een galerie in de Auguststrasse

Thuis heb ik het hierboven afgebeelde schilderij op haar website nog eens bekeken. Toch wel verrassend. Door de belichting vallen bepaalde kleuren weg en wordt het schilderij heel anders. De diepte blijft net als de hoofdstructuur maar vlakken verdwijnen en verschijnen naar gelang de kleur licht achter het doek. Mooi gevonden maar het blijft toch veel hebben van effectbejag. 

Het einde van de Auguststrasse.

Maar misschien mag dat ook wel. Per slot van rekening was de uitvinding van het perspectief op een plat vlak ook een vorm van effectbejag net als het schilderen alsof het echt is of de scherpe contrasten tussen licht en duister. Was het clair-obscur van Rembrandt ook geen effectbejag?  Goed dat ik er nog eens over nagedacht heb. Nina moet maar lekker doorgaan met haar werk. Dat komt wel goed.

De foto's zijn van Petrus